Trestornu bipolar

Alvertencia: Wikipedia nun ye un consultoriu médicu nin farmacolóxicu. Si piensa que precisa ayuda, por favor, fale con un profesional de la salú.

Trestornu bipolar
Clasificación y recursos esternos
CIE-10	F31
CIE-9	296.80
CIAP-2	P73
OMIM	125480
MedlinePlus	000926
Especialidá	psiquiatría
Sinónimos
Avisu médicu
[editar datos en Wikidata]

El trestornu bipolar, tamién conocíu como trestornu afeutivu bipolar (TAB) y d'antiguo como psicosis maniacu-depresiva (PMD), ye un conxuntu de trastorno del ánimu que se caracteriza por fluctuaciones bultables nel humor, el pensamientu, el comportamientu, la enerxía y la capacidá de realizar actividaes de la vida diaria.^[2][3][4][5]

La persona afeutada por esti trestornu alterna'l so estáu d'ánimu ente la zuna o hipomanía —fase d'allegría, esaltación, euforia y grandiosidá— y la depresión, con murnia, inhibición ya idees de muerte.^[6]

Definiéronse cuatro tipos de trestornu bipolar acordies cola severidá y alternanza d'estaos d'ánimu nel tiempu: trestornu bipolar tipu I, trestornu bipolar tipu II, ciclotimia y trestornu bipolar inespecíficu.^[2][3]

Por cuenta de que el trestornu bipolar presentar n'adultos nuevos, trai un altu costu social, siendo la segunda causa de discapacidá llaboral a nivel mundial; amás, quien lo carecen presenten un riesgu mayor que la población xeneral de mortalidá por suicidiu, homicidiu, accidentes y por causes naturales como les enfermedad cardiovasculares.^[2][7]

La hipótesis humoral afirmaba que la "murria" (depresión) yera causada por un fluyíu corporal, conocíu como la «fiel negra»,^[8] ente que la "zuna" (llocura) foi causada por otru fluyíu llamáu entós «fiel mariella».^[9] D'ellí que les pallabres "depresión" (enantes llamada "murria") y "zuna", tienen el so etimoloxía nel llinguaxe griegu clásicu. La pallabra murria derivar de la pallabra μἐλας, (melas), "negra", y χολή, (jolé), "fiel" indicando los oríxenes del términu nes teoríes de los cambeos d'humor de Hipócrates.

Sicasí, los oríxenes llingüísticos de zuna nun tán tan claros. Delles etimoloxíes son propuestes pol médicu romanu Celio Aureliano, incluyendo la pallabra griega 'ania', lo que quier dicir que produz una gran congoxa mental, y 'manes', que quier dicir relaxáu o sueltu, lo que podría averase del contestu ye una mente o alma descomanadamente relaxada.^[10] Hai a lo menos otros cinco candidatos, y parte del tracamundiu qu'arrodia la exacta etimoloxía de la pallabra zuna ye'l so variáu usu na poesía y mitoloxía pre-Hipocrática (Angst and Marneros 2001).

1. ↑ por MedlinePlus (xineru de 2009). «Trestornu bipolar». Enciclopedia médica n'español. Consultáu'l 23 d'abril de 2010.
2. ↑ ^{2,0 2,1 2,2} Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes Grande2016
3. ↑ ^{3,0 3,1} Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes NIH2016
4. ↑ Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes Connolly2011
5. ↑ Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes Timms2007
6. ↑ Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes Grupu2012
7. ↑ Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes González2009
8. ↑ J.C. Tolentino. «The History of Bipolar Disease» (inglés). eHow.com. Consultáu'l 30 d'abril de 2010.
9. ↑ Rashmi Nemade. «Historical and Contemporary Understandings of Bipolar Disorder» (inglés). Mental Help Net. Consultáu'l 30 d'abril de 2010.
10. ↑ Weissenrieder, Annette (2003). Images of illness in the Gospel of Luke: insights of ancient medical texts. Mohr Siebeck, páx. 309. ISBN 3161479157.